OŚRODEK TERAPII PROTONOWEJ W POZNANIU |
Inicjatywę opracowania koncepcji utworzenia w Poznaniu ośrodka terapii protonowej w oparciu o bazę naukową i kadrową Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Uniwersytetu Medycznego i Wielkopolskiego Centrum Onkologii zapoczątkował prof. Ryszard Krzyminiewski w grudniu 2009 roku. W założeniach przewidziano, że ośrodek ten będzie służył społeczeństwu województwa wielkopolskiego w zakresie najnowocześniejszej terapii antynowotworowej i pełnił jednocześnie rolę ośrodka naukowego prowadzącego badania w dziedzinie rozwoju nowoczesnej terapii hadronowej, fizyki, radiochemii, radiobiologii itd.
1. Opracowanie wstępnej koncepcji wykonane zostało przez prof. Ryszarda Krzyminiewskiego- UAM i prof. Juliana Malickiego-WCO i przedstawione na spotkaniu z Rektorami UAM-prof. Bronisławem Marciniakiem i UM- prof. Jackiem Wysockim w grudniu 2009 roku.
2. Prace związane z określeniem lokalizacji przyszłego Ośrodka oraz rozmowy na temat organizacji, zakresu świadczenia usług i badań naukowych zaowocowały opracowaniem założeń Projektu Ośrodka Radioterapii Protonowej i wstępną lokalizacją na nowym Kampusie UAM na Morasku. Opracowanie planu biznesowego inwestycji. Wstępnie szacowany koszt inwestycji wynosi 200 mln zł. Liczba leczonych pacjentów 200-400 osób rocznie. Liczba dużych projektów badawczych z dziedziny medycyny, fizyki, radiochemii, radiobiologii realizowanych głównie w oparciu o środki europejskie około 6-10 rocznie.
3. Podpisanie listu intencyjnego w sprawie utworzenia Centrum Terapii Protonowej CTP w Poznaniu jako interdyscyplinarnego ośrodka terapeutycznego i badawczego pomiędzy następującymi podmiotami :
Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza
Uniwersytetem Medycznym w Poznaniu
Wielkopolskim Centrum Onkologii
Politechnika Poznańską
Urzędem Marszałkowskim Województwa Wielkopolskiego
Założenia projektu
Protonoterapia (inaczej radioterapia protonowa) jest odmianą radioterapii, w której stosuje się jako wiązkę promieniowania jonizującego - protony o energiach ok. 250 MeV. Radioterapię protonową stosuje się powszechnie do leczenia guzów mózgu i rdzenia kręgowego, nowotworów u dzieci oraz chorób oczu.
Procedura ta jest stosowana szczególnie u pacjentów, u których konwencjonalna radioterapia fotonowa nie może być stosowana ze względu zbyt głębokie położenie nowotworu w organizmie, lub bliskie położenie organów krytycznych. W takich przypadkach protonoterapia umożliwia uzyskanie znacznie lepszego rozkładu dawki niż przy pomocy wiązek fotonów i elektronów stosowanych powszechnie w radioterapii nowotworów. Podstawowa przewaga protonów w zastosowaniach radioterapeutycznych nad promieniowaniem fotonowym i elektronowym wynika z faktu, że maksimum dawki (pik Bragga) występuje dla protonów na pewnej głębokości, zależnej od energii wiązki. Za pikiem Bragga dawka praktycznie spada do zera. Ta właściwość protonów ma istotne znaczenie w przypadku leczenia guzów położonych głęboko (np. guzy wewnątrzczaszkowe) i pobliżu narządów krytycznych. Protonoterapia pozwala dostarczyć dawkę promieniowania tylko do obszarów nowotworowych, z uniknięciem nadmiernego napromienienia tkanek otaczających (w tym często narządów krytycznych dla zdrowia i życia pacjenta). Jest to przesłanką obniżenia prawdopodobieństwo powikłań po napromienianiu, albo pozwala przy zachowaniu małego ryzyka powikłań podwyższyć dawkę w obrębie guza i dzięki temu zwiększyć prawdopodobieństwo jego zniszczenia.
Na świecie obecnie jest czynnych ok. dwadzieścia ośrodków radioterapii protonowej. Jest to jednak metoda znacznie bardziej kosztowna od konwencjonalnej radioterapii fotonowej. W radioterapii fotonowej do wytworzenia wiązki promieniowania stosuje się akceleratory liniowe (znacznie tańsze), natomiast do wytworzenia wiązki protonowej konieczny jest cyklotron (znacznie droższy). Trzeba jednak zauważyć, że jest to metoda, pozwalająca na wyleczenie określonej grupy chorych (głównie dzieci z guzami mózgu), których leczenie fotonami daje gorsze wyniki. Poza tym koszty tej metody nie są wyższe od niektórych drogich i stosowanych w innych nowotworach terapii cytostatykami (chemioterapii).
Badania naukowe wykorzystujące potencjał urządzeń Ośrodka Terapii Protonowej (OTP) w dziedzinach fizyki, chemii i biologii.
Badania naukowe będą prowadzone w kilku dziedzinach :
- Badania w zakresie doskonalenia planowania leczenia czyli tzw. treatment plannig
- Badania w zakresie fizyki oddziaływania protonów z materią :
a) badania materiałowe w dziedzinie modyfikacji i tworzenia nowych nanomateriałów, nanododetektorów, korzystając z już istniejących urządzeń na Wydziale Fizyki lub Centrum NanoBioMedycznego,
b) badania produktów radiolizy w różnego rodzaju materiałach nieorganicznych, a także na żywych komórkach na poziomie elementarnych reakcji np. wolnych rodników metodami spektroskopowymi,
c) badania modelujące oddziaływanie protonów z różnego typu materiałami.
- Badania w zakresie chemii:
a) badanie właściwości znakowanych izotopami leków,
b) badania związane z ochroną środowiska
c) badania nowej generacji radiofarmaceutyków
- Badania w zakresie biologii
a) oddziaływanie protonów na struktury i elementy komórki, organizmu
b) uszkodzenia i procesy naprawy kodu genetycznego w procesie terapii protonowej,
c) badania nad biologiczna optymalizacją terapii protonowej w procesie planowania leczenia.
Oczywiście, badania te powinny być w miarę możliwości koordynowane z klinicznymi badaniami skuteczności terapii protonowej.
Więcej na temat terapii protonowej można znależć tutaj:
http://www.klinikum.uni-heidelberg.de/index.php?id=112189&L=en
http://translate.google.com/translate?hl=pl&langpair=en%7Cpl&rurl=translate.google.pl&u=http://www.proton-therapy.org/
http://www.proton-therapy.org/media_vid2.html
Budowa ośrodka protonoterapii pozwoli na rozwój w Poznaniu i Wielkopolsce nowoczesnych technologii i wpisuje się w program Innowacyjna Wielkopolska.
|
|